Inclusive design w projektowaniu UX strony - Codium | Software House

Inclusive design w projektowaniu UX strony

Strony internetowe Wszystkie
30/05/2023
5 min

O czym warto pamiętać przy projektowaniu strony? Z perspektywy UX istotną kwestią jest między innymi zapewnienie wszystkim użytkownikom pełnej wygody korzystania z witryny – dotyczy to również osób z niepełnosprawnościami. Działania w tym zakresie określa się jako „inclusive design”. Co to właściwie oznacza i jak podejść do tego tematu?

Garść statystyk na początek, czyli dlaczego inclusive design jest tak ważny

Co sprawia, że inkluzywność jest tak istotnym tematem przy projektowaniu strony? Warto zacząć od dość dużej liczby internautów, którzy borykają się z różnymi formami niepełnosprawności. Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia, tego typu problemy dotyczą obecnie 15% populacji Ziemi – oznacza to, że aż miliard osób na całym świecie może potrzebować pewnego wsparcia przy korzystaniu ze stron internetowych.

 

W Polsce liczba osób z prawnym potwierdzeniem niepełnosprawności wynosi 3 miliony, jednak w rzeczywistości jest to problem dotykający 4-7 mln Polaków. Mowa zatem o 10-18% populacji naszego kraju – to statystyki, których nie można zignorować przy tworzeniu strony. Co więcej, w wielu krajach można zaobserwować trend rosnącej popularności marek, które stawiają na różnorodność i inkluzywność: w przypadku USA 64% konsumentów deklaruje, że kładzie nacisk na takie kwestie.

 

Główną kwestią, którą warto mieć na uwadze, jest fakt, że nie wszyscy korzystają ze stron internetowych w ten sam sposób. Dotyczy to zarówno fizycznych ograniczeń – takich jak problemy ze wzrokiem czy motoryką – jak i barier językowych czy technologicznych. Wszystko to sprawia, że inclusive design w projektowaniu UX strony ma obecnie coraz większe znaczenie.

ussability

Dostępność, uniwersalny design i inkluzywność

To trzy terminy, które są ze sobą blisko powiązane, jednak każdy z nich ma nieco inne znaczenie. Przed przygotowaniem projektu strony warto zwrócić uwagę na różnice pomiędzy nimi:

  • dostępność (ang. accessibility)skupia się na konkretnych problemach, na przykład na poprawie doświadczeń użytkowników ze słabym wzrokiem;
  • inkluzywność (ang. inclusivity; inclusive design) odnosi się do przygotowywania ogólnego zestawu narzędzi, który będzie wspierać użytkowników z różnymi formami niepełnosprawności i zmagających się z innymi utrudnieniami w dostępie do zawartości cyfrowej;
  • uniwersalność (ang. universal design)oznacza z kolei przygotowanie jednej wersji strony, która będzie użyteczna dla wszystkich użytkowników bez względu na ich potrzeby. Cel jest w tym przypadku podobny jak przy inkluzywności, jednak wyżej opisane podejście przeważnie zakłada możliwość dostosowania poszczególnych aspektów działania witryny, co oznacza zasadniczo tworzenie kilku wariantów strony.

 

Warto zaznaczyć, że wszystkie z tych trzech zagadnień skupiają się na podobnych celach. W przestrzeni cyfrowej najbardziej efektywnym wyborem będzie jednak przeważnie właśnie inclusive design. Wynika to z faktu, że przygotowanie odrębnych wersji lub funkcjonalności strony czy oprogramowania jest relatywnie proste. Jednocześnie uniwersalność będzie właściwym podejściem szczególnie w przypadku fizycznych obiektów czy miejsc, przy których ciężej jest przygotować kilka różnych wariantów.

Ciekawostka

Zasady dostępności są opisywane m.in. przez standard WCAG. W przypadku inkluzywności aktualnie nie ma spójnego, szeroko uznawanego dokumentu tego typu, przez co zagadnienie to może być nieco trudniejsze.

Inclusive design w projektowaniu UX strony: zacznij od analizy grupy docelowej

Podobnie jak w przypadku wszelkich innych zagadnień związanych z UX czy też ogólnym projektowaniem strony, w centrum uwagi powinien być użytkownik. To zasada, która ma jeszcze większe znaczenie właśnie w przypadku inkluzywności. Z tego względu projekt warto zacząć od analizy grupy docelowej ze zwróceniem uwagi na kilka dodatkowych aspektów.

 

Standardowy profil odbiorcy obejmuje przede wszystkim informacje demograficzne, takie jak wiek, wykształcenie, płeć czy miejsce zamieszkania. Aby zbudować kompletny obraz grupy docelowej, do tej grupy danych należy dodać także preferencje, zainteresowania oraz potrzeby. Pod względem inkluzywności dochodzą do tego także m.in.:

  • potencjalne problemy z interakcją ze stroną – prostym przykładem może być witryna gabinetu okulistycznego, która naturalnie będzie przyciągać więcej użytkowników ze słabym wzrokiem;
  • ocena umiejętności cyfrowych – to kwestia szczególnie istotna przy stronach skierowanych głównie do starszych odbiorców;
  • ograniczenia technologiczne – dotyczy to zwłaszcza odbiorców z miejsc o stosunkowo słabej łączności.

Inclusive design UX strony – kilka kluczowych zasad

Jak zatem podejść do projektowania strony, by zapewnić odpowiednie wrażenia wszystkim odbiorcom? Biorąc pod uwagę przeprowadzoną wcześniej analizę, podejście przy każdej z witryn będzie nieco inne – można jednak wyróżnić kilka czynników, które będą mieć znaczenie w większości sytuacji.

 

Przede wszystkim – elastyczność

Inclusive design z definicji oznacza dostosowanie elementów strony do potrzeb różnych użytkowników. Nie oznacza to tworzenia całkowicie odmiennych wariantów witryny – warto jednak mieć na uwadze przygotowanie kilku narzędzi i funkcji, które będą wspierać internautów z różnymi problemami, np. tryb większego kontrastu czy transkrypcję wideo.

 

Spójność

Należy pamiętać, że poszczególne elementy powinny być wyświetlane w ten sam sposób w różnych sekcjach witryny. To kwestia, która ma spore znaczenie nie tylko dla użytkowników z problemami z dostępnością, lecz także dla pozostałych internautów, ze względu na wpływ na użyteczność i komfort przeglądania strony.

 

Ograniczenie błędów użytkowników

Odpowiedni projekt strony powinien redukować ryzyko popełnienia różnych błędów podczas korzystania z witryny. Jeśli jednak użytkownicy napotkają jakiekolwiek problemy, należy zadbać o jasny i pomocny komunikat – to wszystko przekłada się na lepsze wrażenia z użytkowania strony.

 

Pamiętaj o wymaganiach użytkowników

Jeśli Twoja grupa docelowa ma problemy ze wzrokiem, warto zadbać o to, by zawartość strony była w pełni zrozumiała dla osób korzystających z czytników ekranu. Gdy z kolei mowa o problemach ze słuchem, niezbędne będą wspomniane już transkrypcje treści wideo. Przykładów może być mnóstwo – kluczem do inclusive designu jest jednak zawsze zrozumienie potrzeb, wymagań i potencjalnych ograniczeń użytkowników.

FAQ

Najczęściej zadawane pytania

Co to jest inclusive design?

Inclusive design, znany również jako projektowanie inkluzywne, to proces tworzenia produktów i usług, które są dostępne i użyteczne dla jak najszerszego spektrum użytkowników, niezależnie od ich zdolności fizycznych lub sensorycznych. Obejmuje to projektowanie z myślą o osobach z niepełnosprawnościami, zapewniając, że każdy może łatwo korzystać z witryny internetowej.

Dlaczego inclusive design jest ważny?

Inclusive design jest istotny, ponieważ około 15% populacji globalnej boryka się z różnego rodzaju niepełnosprawnościami. W Polsce dotyczy to 10-18% populacji. Projektowanie stron internetowych, które są dostępne dla wszystkich, nie tylko zwiększa zasięg i dostępność treści, ale także wspiera równość i różnorodność, odpowiadając na potrzeby szerokiego spektrum użytkowników.

Jakie są główne różnice między dostępnością, inkluzywnością i uniwersalnością?

Dostępność (accessibility) koncentruje się na usprawnieniu doświadczeń użytkowników z konkretnymi niepełnosprawnościami, np. poprawie użyteczności dla osób ze słabym wzrokiem. Inkluzywność (inclusive design) odnosi się do tworzenia narzędzi i rozwiązań wspierających szerokie spektrum potrzeb użytkowników, włączając w to różne formy niepełnosprawności i bariery. Uniwersalność (universal design) dotyczy projektowania jednej, kompleksowej wersji produktu lub usługi, która będzie dostępna i użyteczna dla wszystkich użytkowników, niezależnie od ich indywidualnych potrzeb.

Jak rozpocząć projektowanie strony zgodnie z zasadami inclusive design?

Pierwszym krokiem jest dokładna analiza grupy docelowej, z uwzględnieniem nie tylko demografii, ale także potrzeb, preferencji oraz potencjalnych ograniczeń technologicznych i fizycznych użytkowników. Następnie, projektując stronę, należy skupić się na elastyczności, spójności oraz minimalizacji błędów użytkowników, zapewniając, że witryna jest dostępna i przyjazna dla jak najszerszej grupy odbiorców.

Jakie są kluczowe zasady projektowania inkluzywnego?

Kluczowe zasady to przede wszystkim elastyczność, umożliwiająca dostosowanie elementów strony do różnorodnych potrzeb użytkowników, spójność prezentacji treści na różnych sekcjach strony, ograniczenie możliwości popełnienia błędów przez użytkowników oraz zapewnienie jasnych i pomocnych komunikatów błędów. Ważne jest także indywidualne dostosowanie rozwiązań do specyficznych wymagań i potrzeb grupy docelowej, takich jak ułatwienia dla osób z niepełnosprawnościami wzrokowymi czy słuchowymi.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Eryk Kałużny Codium Eryk Kałużny

Zainteresowany designem, fotografią i wszelką inną aktywnością artystyczną. W życiu prywatnym jeździ na rowerze szosowym i słucha muzyki elektronicznej.

Kategorie

Popularne wpisy

Odbierz darmowy poradnik
Jak stworzyć konwertujący landing page

Odbierz Ebook'a